Olkusz jest miastem na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, obecnie jednym z najważniejszych w kraju ośrodkiem wydobycia rud cynku i ołowiu. Jego przeszłość związana jest z przemysłem i górnictwem, najpierw srebra, a następnie innych metali. Miasto jest dobrym punktem wypadowym do poznawania zachodniej Jury oraz Pustyni Błędowskiej.

Historia wydobycia srebra w Olkuszu sięga początków państwa polskiego. Eksploatowano tu wówczas płytko zalegające rudy, które wykorzystywane były m.in. w mennicy królewskiej. Ze znaczeniem ośrodka wydobywczego związane były nadane Olkuszowi już w XIII w. prawa miejskie. Aż do wyczerpania pokładów srebra w XV w. rozwijał się on bardzo prężnie, czego wspomnieniem jest średniowieczny, w późniejszych wiekach przebudowywany kościół farny pw. Św. Andrzeja oraz fragment murów miejskich z basztą. Drugi okres świetności Olkusza wiązał się z odkryciem złóż rud cynku i ołowiu. Do dziś są tu one wydobywane na dużą skalę.

Wśród atrakcji Olkusza są przede wszystkim jego muzea. Najważniejsze z nich to jedyne w Polsce Muzeum Afrykanistyczne. Wiele interesujących eksponatów ma Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej, zaś historię miasta można poznać w Muzeum PTTK