Miasto położone malowniczo w Kotlinie Żywieckiej. Otoczone jest przez wzniesienia Beskidów Żywieckiego, Śląskiego i Małego. Łączą się tu ze sobą rzeki Soła i Koszarawa. Żywiec był od wieków najważniejszym ośrodkiem w regionie. Był zarówno siedziba władz, jak i miastem przemysłowym. Do dziś jego najbardziej znanym produktem jest warzone tu od połowy XIX wieku piwo.

Pierwszy żywiecki gród znajdował się na wzgórzu Gorajec, które znajduje się dziś na obrzeżach miasta. Natomiast ośrodek miejski, głównie o charakterze handlowym i rzemieślniczym wykształcił się na przełomie XIII i XIV wieku. Miasto leżało na przecięciu szlaków handlowych i czerpało korzyści z pobierania opłat oraz organizacji jarmarków. Było także ważnym punktem na pograniczu Polski i Czech.

W ciągu swojej historii Żywiec wielokrotnie zmieniał właścicieli, zarówno w kontekście państwowym jak i bezpośredniego właściciela. Po okresie wojen z XVII i XVIII wieku, kiedy miasto podupadło trafił w 1838 roku do dóbr Habsburgów. Wtedy też zaczął się jego ponowny rozkwit, którego szczytowym momentem było założenie w połowie XIX wieku Browaru Żywiec, który do dziś jest wizytówką miasta.

Żywiec w sensie turystycznym jest dziś przede wszystkim doskonałą bazą wypadową w okoliczne góry. Na północ od miasta znajduje się także popularny teren rekreacyjny, jakim jest kaskada Soły. Składa się ona z trzech zbiorników zaporowych, z których Jezioro Międzybrodzkie i Żywieckie udostępnione są do aktywności turystycznej. Można tu żeglować, pływać łódkami i kajakami, a także spędzać czas nad wodą.

Samo miasto także przyciąga zabytkami, wśród których są Stary Browar, malowniczy rynek z kamienną dzwonnicą oraz zespół pałacowo – parkowy, na terenie którego można oglądać między innymi domek chiński czy park miniatur.