Średniowieczny Sandomierz był miastem żyjącym przede wszystkim z handlu. Stąd też ważną rolę odgrywały przebiegające przezeń szlaki handlowe. Wyprowadzały w ich kierunku miejskie bramy. Było ich cztery: dwie północne – Zawichojska i Opatowska, wschodnia – Lubelska oraz południowa – Krakowska. Do dziś zachowała się jedynie Brama Opatowska, która w przeszłości była największa.

Całe obwarowania Sandomierza powstawały od XIV do XVI wieku. Zachowaną bramę ufundował w II połowie XIV wieku Kazimierz Wielki. W XVI wieku została ona podwyższona i zwieńczona renesansową attyką, która do dziś stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych punktów w panoramie miasta. Na szczycie od lat funkcjonuje platforma widokowa, z której podziwiać można widoki na Sandomierz i Wisłę. Widać stąd także sąsiedni Tarnobrzeg z kominami fabryk, a przy dobrej pogodzie także Góry Świętokrzyskie. W 2013 roku po raz pierwszy w historii przy bardzo dobrej widoczności dokonano udokumentowanej fotograficznie obserwacji Tatr z Bramy Opatowskiej.

Wejście na taras widokowy wiedzie po schodach wewnątrz bramy. Na kolejnych piętrach znajdują się tu wystawy fotografii z przeszłości Sandomierza. Prezentowane są także wystawy czasowe. Dzięki temu wchodzenie na szczyt jest znacznie ciekawsze. Ekspozycje pozwalają także na złapanie oddechu oraz odpoczynek podczas wspinaczki, która części osób sprawia sporo trudności.