Jezioro Mikołajskie jest akwenem w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Łączy się m.in. z Jeziorem Śniardwy i Bełdany i jest częścią najważniejszego szlaku żeglugowego na Mazurach. Jego brzegu znajduje się „polska stolica żeglarstwa” czyli Mikołajki.
Jezioro ma charakter rynnowy, ma wydłużony kształt i jest stosunkowo wąskie. Po wschodniej stronie znajduje się malowniczy Półwysep Kusnort, a na brzegu zobaczyć też można pozostałości nieistniejącej już wioski Dybowo.
Największą atrakcją jeziora są Mikołajki. Działa tu marina, jest wiele obiektów noclegowych i gastronomicznych. Przystań w Mikołajkach należy do najlepiej przygotowanych na Mazurach.