Korona Gór Polski i jej zdobywanie stało się w ostatnich latach bardzo popularne. Stworzona w 1997 r. lista 28, w założeniu najwyższych szczytów wszystkich pasm górskich w Polsce jest magnesem, który przyciąga i inspiruje do poznawania gór. Choć jej skład budzi w niektórych środowiskach kontrowersje, to trzeba pamiętać, że wiele osób dzięki tej inicjatywie zaczęło swoją przygodę z górami. Przyczynia się też ona znacząco do rozwoju turystyki w mniej popularnych zakątkach polskich gór.
Inicjatywa narodziła się w środowisku redaktorów pisma „Poznaj swój kraj”, a szczególnie w głowach Marka Więckowskiego i Wojciecha Lewandowskiego. Początkowo lista liczyła 27 szczytów. Brakowało na niej Ślęży, zaś jako najwyższy szczyt Pienin podane były Trzy Korony zamiast wysokiej, a Gór Bialskich Postawna zamiast Rudawca. Głównym celem jaki przyświecał twórcom „Korony” było odciążenie najpopularniejszych wśród turystów szczytów i przekierowanie ruchu w mniej znane rejony polskich gór. Częściowo cel ten udało się zrealizować.
Koronie od początku towarzyszyły kontrowersje związane ze sporami dotyczącymi granic pasm górskich w Polsce. Dotyczą one choćby wskazania najwyższego szczytu Beskid Makowskiego, niewydzielenia Gór Sanocko-Turczańskich czy Pogórza Spisko-Gubałowskiego. Spory te toczą się jednak przede wszystkim w gronie geografów i regionalistów, a dla przeciętnego turysty i zdobywcy Korony nie mają istotnego znaczenia. Decydując się na przystąpienie do tej inicjatywy każdy przyjmuje założenia, które podali jej twórcy.
Aby oficjalnie zostać uznanym za Zdobywcę Korony Gór Polski należy przed rozpoczęciem wyzwania przystąpić do Klubu Zdobywców. Otrzymuje się wówczas Książeczkę Korony Gór Polski, w której należy dokumentować wszystkie wejścia. Robi się to przede wszystkim za pomocą pieczątek oraz zdjęć wykonanych na szczycie. Zdjęcia muszą być wydrukowane i wklejone do książeczki. Lista miejsc, gdzie można znaleźć stemple wbijane do książeczki znajduje się na stronie organizatora inicjatywy: kgp.info.pl. Po zdobyciu wszystkich szczytów książeczkę należy zweryfikować i w ten sposób otrzymuje się tytuł Zdobywcy Korony Gór Polski. Obecnie Klub Zdobywców zrzesza ponad 60 tys. os., z czego około 3 tys. weszło na wszystkie szczyty i zostało oficjalnie przyjętych do Loży Zdobywców.
Korona Gór Polski to nie tylko klub, ale także inspiracja do poznawania kraju. Umieszczone na liście szczyty są bardzo różnorodne, od skalistych tatrzańskich wierchów po liczących kilkaset m n.p.m. zalesionych wzniesień. Dzięki zdobywaniu Korony można poznać zróżnicowanie polskich gór i nabrać ochoty na głębsze poznawanie poszczególnych pasm i grup. Na niektórych szczytach znajdują się wieże widokowe, inne oferują rozległe widoki z poziomu ziemi. Wiele jest jednak zalesionych i wchodzenie na nie, to przede wszystkim kontakt z przyrodą i życiem lasu.
Różne są motywacje przyświecające Zdobywcom. Jedni chcą po prostu w uporządkowany sposób wejść na najwyższe szczyty w polskich górach, inni stawiają na wyczyn i zakładają zdobycie wszystkich 28 gór w określonym czasie. Są wejścia nocne, grupowe, indywidualne. Tak naprawdę Korona to tylko pretekst do ruszenia się z domu i chodzenia po górach. A Książeczka Zdobywcy i przynależność do Klubu jedynie tę aktywność uzupełnia i uatrakcyjnia.
Szczyt | Wysokość | Pasmo górskie |
Rysy | 2499 m n.p.m. | Tatry |
Babia Góra | 1725 m n.p.m. | Beskid Żywiecki |
Śnieżka | 1603 m n.p.m. | Karkonosze |
Śnieżnik | 1423 m n.p.m. | Masyw Śnieżnika |
Tarnica | 1346 m n.p.m. | Bieszczady Zachodnie |
Turbacz | 1310 m n.p.m. | Gorce |
Radziejowa | 1266 m n.p.m. | Beskid Sądecki |
Skrzyczne | 1257 m n.p.m. | Beskid Śląski |
Mogielica | 1171 m n.p.m. | Beskid Wyspowy |
Wysoka Kopa | 1126 m n.p.m. | Góry Izerskie |
Rudawiec | 1106 m n.p.m. | Góry Bialskie |
Orlica | 1084 m n.p.m. | Góry Orlickie |
Wysoka | 1050 m n.p.m. | Pieniny |
Wielka Sowa | 1015 m n.p.m. | Góry Sowie |
Lackowa | 997 m n.p.m. | Beskid Niski |
Kowadło | 989 m n.p.m. | Góry Złote |
Jagodna | 977 m n.p.m. | Góry Bystrzyckie |
Skalnik | 945 m n.p.m. | Rudawy Janowickie |
Waligóra | 936 m n.p.m. | Góry Kamienne |
Czupel | 933 m n.p.m. | Beskid Mały |
Szczeliniec Wielki | 919 m n.p.m. | Góry Stołowe |
Lubomir | 904 m n.p.m. | Beskid Makowski |
Biskupia Kopa | 889 m n.p.m. | Góry Opawskie |
Chełmiec | 851 m n.p.m. | Góry Wałbrzyskie |
Kłodzka Góra | 765 m n.p.m. | Góry Bardzkie |
Skopiec | 724 m n.p.m. | Góry Kaczawskie |
Ślęża | 718 m n.p.m. | Masyw Ślęży |
Łysica | 614 m n.p.m. | Góry Świętokrzyskie |